Theo thống kê sơ bộ trên toàn quốc, hiện nay có khoảng gần 1 triệu xe ô tô có nguy cơ bị từ chối kiểm định do tồn tại sự không khớp giữa thông tin trên giấy chứng nhận đăng ký xe và tình trạng thực tế của phương tiện.
Cục Đăng kiểm Việt Nam gần đây đã đưa ra kiến nghị nhằm giải quyết những khó khăn, trở ngại cho một lượng lớn xe không thể qua kiểm định vì sự khác biệt giữa giấy chứng nhận đăng ký và tình trạng thực tế của xe khi làm thủ tục.
Tình trạng gần 1 triệu xe đối mặt với việc bị từ chối kiểm định
Theo quy định của Luật Trật tự, An toàn giao thông đường bộ năm 2024, các trường hợp như cải tạo xe, thay đổi màu sơn, thay đổi thông tin cá nhân hoặc tổ chức sở hữu, hoặc thay đổi mục đích sử dụng xe đều phải thực hiện đổi giấy chứng nhận đăng ký và biển số xe đối với xe cơ giới và xe máy chuyên dùng.
Nghị định 166/2024/NĐ-CP nêu rõ, các cơ sở đăng kiểm sẽ không tiến hành kiểm định đối với những phương tiện có cảnh báo về sự không phù hợp giữa giấy chứng nhận đăng ký và thực tế xe khi kiểm tra.
Ngoài ra, Thông tư 47/2024/TT-BGTVT yêu cầu chủ xe khi kiểm định phải cung cấp các giấy tờ như bản chính giấy chứng nhận đăng ký xe, bản sao chứng thực hoặc bản sao điện tử từ bản chính, hoặc giấy hẹn cấp chứng nhận đăng ký xe.
Ước tính cho thấy, gần 1 triệu xe trên cả nước có nguy cơ bị từ chối kiểm định do sự khác biệt giữa giấy tờ và thực tế, nguyên nhân chủ yếu là chủ xe chưa kịp đổi giấy chứng nhận đăng ký phù hợp.
Cụ thể, nhiều xe gắn biển số màu vàng (dành cho xe kinh doanh vận tải) nhưng không khớp với ký hiệu màu biển số ghi trong giấy chứng nhận. Hiện nay, cả nước có hơn 1 triệu xe ô tô đăng ký kinh doanh vận tải (chưa tính xe rơ moóc, sơ mi rơ moóc), và theo quy định, những xe này phải có giấy chứng nhận đăng ký cùng biển số nền vàng, chữ số màu đen. Tuy nhiên, chỉ khoảng 850.000 xe đã đổi sang biển số màu vàng, và trong số đó, nhiều xe vẫn chưa cập nhật giấy chứng nhận đăng ký phù hợp.
Các trường hợp khác bao gồm màu sơn thực tế không trùng với giấy tờ, xe đã cải tạo nhưng chưa đổi chứng nhận đăng ký, xe thay đổi thông số kỹ thuật trước ngày 1/1/2025 nhưng chưa làm thủ tục chứng nhận cải tạo, hoặc xe đã cải tạo nhưng kết quả không đúng với hồ sơ.
Ông Nguyễn Tô An, Phó Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam, cho rằng nguyên nhân chính là sự thiếu đồng bộ trong việc triển khai và phối hợp ban hành quy định kiểm định, cùng với ý thức chấp hành quy định về đăng ký, cấp biển số của người dân và doanh nghiệp còn hạn chế, dẫn đến số lượng lớn xe lưu hành thực tế không khớp với giấy tờ do cơ quan Công an cấp.
Giải pháp nào để tháo gỡ vướng mắc?
Liên quan đến vấn đề này, Hiệp hội Vận tải Ô tô Việt Nam cùng các hiệp hội tại Hải Phòng và TP.HCM đề xuất tiếp tục cho phép kiểm định đối với xe đã đổi biển số từ nền trắng, chữ đen sang nền vàng, chữ đen nhưng chưa kịp đổi giấy chứng nhận đăng ký.
Theo phản ánh từ các hiệp hội, phần lớn xe kinh doanh vận tải như xe khách, xe tải, taxi đều đang thế chấp tại ngân hàng bằng giấy chứng nhận đăng ký. Việc rút giấy tờ này gặp khó khăn do quy định ngân hàng yêu cầu thanh toán hết nợ mới được lấy lại chứng nhận.
Bộ Giao thông Vận tải đã gửi văn bản tới Bộ Công an để thống nhất giải pháp hỗ trợ người dân và doanh nghiệp. Đề xuất đưa ra là tạm thời cho phép các trung tâm đăng kiểm trên cả nước thực hiện kiểm định cho xe có sự không khớp giữa giấy chứng nhận và thực tế do chưa đổi giấy tờ, đồng thời gia hạn 3 tháng kể từ ngày kiểm định để chủ xe hoàn thiện thủ tục, vẫn đảm bảo tuân thủ Nghị định 166/2024/NĐ-CP.
Cụ thể, nếu xe đạt yêu cầu kiểm định, cơ sở đăng kiểm sẽ cấp tem và bản sao giấy chứng nhận kiểm định với dòng chữ “Có giá trị 3 tháng” kể từ ngày cấp. Khi chủ xe nộp giấy chứng nhận đăng ký mới, họ sẽ nhận lại bản chính.
Ông An nhấn mạnh, giải pháp này giúp chủ xe có thêm thời gian hoàn thiện thủ tục, tránh gián đoạn hoạt động vận tải và nhu cầu đi lại của người dân dịp đầu năm 2025, đồng thời đảm bảo đồng bộ dữ liệu giữa cơ quan đăng ký và đăng kiểm, hỗ trợ quản lý phương tiện và xử lý vi phạm. Ông cũng lưu ý rằng việc chưa đổi giấy chứng nhận không ảnh hưởng đến an toàn kỹ thuật và môi trường của xe./.
